Nederlandse taal oefeningen voor de lagere school

Een heel aantal oefeningen die oorspronkelijk bedoeld zijn voor kinderen op de lagere school, zijn prima te gebruiken voor mensen die Nederlands als tweede taal leren. Voor zelfstandig oefenen zijn de sites minder geschikt, maar wanneer de taalcoach van te voren de geschikte oefeningen eruit haalt kunnen ze een nuttige bron zijn.

Hieronder een lijst met nuttige sites waar je veel oefeningen kunt vinden.

Daniel Billeau: 6 sites, 78 betaalde apps, groep 3-6

Homepage Daniel Billiau linkt naar 6 gratis websites en liefst 78 betaalde apps (€1) die hij ontwikkeld heeft in de loop der jaren. Samen goed voor honderden gratis oefeningen. Bij elke website staat overzichtelijk welke oefeningen je daar kunt vinden. De oefeningen zijn met name voor groep 3 tot en met 6 van de basis school. Een heel aantal oefeningen is echter ook goed te gebruiken voor taalmaatjes die oefenen met lezen, spelling, woordenschat, zinsconstructies, grammatica, begrijpen lezen etc.

Een kleine greep uit verschillende oefeningen (hieronder een aantal screenshots):
Leeswoorden: een plaatje met daaronder 4 woorden - welke is juist?
Leeszinnen: een plaatje met daaronder 4 zinnen - welke is juist?
Woordweb: 10 woorden die je moet sorteren in 2 groepen. Welke woorden horen bij elkaar?
Begrijpend lezen: een kort verhaaltje waar je 10 woorden op de juiste plekken moet invoegen.
Zinsvorming: 4 zinnen in 4 delen. Probeer steeds een correcte zin te maken met de 4 delen.
Wie, wat, waar, wanneer: steeds een zin en daarna een begrijpend lezen vraag. Bijv. De poes heeft een dikke staart. Wie heeft een lange staart? Kies het juiste antwoord uit een lijst van 10 woorden.
Plaats zinnen in de juiste volgorde om een verhaaltje te maken.
Begrijpend lezen: een verhaaltje lezen met daarna 10 vragen.
Welk woord past er niet bij: een thema (bijv. kledij) met daaronder 4 woorden, waarvan 1 er niet bij hoort.
Tegenstellingen.
Meervoud woorden, d of t.
Wissel de woorden: plaatjes met daaronder het verkeerde woord. Zoek de juiste woorden en plaatjes bij elkaar.
Onderwerp veranderen in hij of zij: Bijv. Mijn moeder gaat naar de winkel. Zij gaat naar de winkel.
Hoe groet je elkaar: 10 plaatjes. Steeds een zin met een beschrijving van 1 van de plaatjes. Welk plaatje hoort bij de zin?
Hoofdletters plaatsen: klik de woorden aan die met een hoofdletter geschreven hadden moeten worden.
Signaalwoorden oefenen
Open en gesloten vragen oefenen

Honderden auditieve dictees variërend van woorden tot zinnen tot verhalen.
Honderden oefeningen voor spelling.
Etc etc.

Ga naar de site

Hieronder screenshots van oefeningen - een greep uit wat er zoal wordt aangeboden.

Begint het woord met 'm', klik op 'm'. Zoniet, klik dan op de m met een kruis erdoor.

10 plaatjes, 10 woorden - zoek de plaatjes bij de woorden

Begrijp wat je leest - klopt het: ja of nee?

Sleep de woorden (links) naar de afbeeldingen

Begrijpend lezen: lees het verhaal en beantwoord de vragen

 Begrijpend lezen: Zet de zinnen in de juiste volgorde

Begrijpend lezen: vul de tekening aan volgens de omschrijving in het verhaal.

Onderwerp veranderen in hij of zij

Oefen met de begrippen bijvoeglijk naamwoord, zelfstandig naamwoord, werkwoord en lidwoord

Welk plaatje is de juiste?

Zinsontleding voor begrijpend lezen

Leeszinnen

Welke omschrijving past bij welk plaatje. Daarna de plaatjes op volgorde slepen.

Oorzaak en gevolg

Ga naar de site

RekenTaal, oefeningen voor groep 3-8

Wederom een site die veel online oefeningen aanbiedt voor onder andere Taal en Tijd.

Taaloefeningen zijn te vinden in de categorieën Lezen en Schrijven (Spelling, Het alfabet, Lezen en Taalkennis); Zinsontleding, Werkwoorden en Taalspelletjes.

Aanraders bij Lezen en Schrijven zijn:

- de 'Spellingsoefening algemeen'
- 'Vul in g of h'
- 'Vul in g of ch'
- Begrijpend Lezen
- Verhalen lezen (waarover al eerder geschreven is)
- Zingende zinnen
- Ken je taal.

Moeilijker is het onderdeel Taal invuloefening waarbij je een woord in de juiste vorm in de zin moet zetten. Bijv. (Frankrijk) Mama en papa dronken ...... wijn bij het eten.
En het onderdeel Spreekwoorden en Gezegden (maar wel goed om te weten voor de echte gevorderden).
De Taalspelletjes zijn leuk, maar te moeilijk voor onze doelgroep.

Aanrader bij De Tijd is
- De klok lezen.

TIP:
De oefeningen hoeven niet perse ingevuld te worden - laat je taalmaatje naar de tijd op de klok kijken en de tijd uitspreken. Klaar? Klik gewoon op 'Volgende oefening' om nieuwe tijdstippen te krijgen.

Ga naar de site

Leestrainer.nl, grp 1 t/m VO

De titel zegt het al, oefeningen om het begrijpend lezen te verbeteren. Het zijn oefeningen voor de CITO. Er zijn oefeningen voor groep 1 t/m het voortgezet onderwijs. Voor ieder wat wils dus. Er zijn verschillende soorten oefeningen. Leuk, die afwisseling. Ga naar Leestrainer.nl
Een voorbeeld van de soorten oefeningen:

• Teksten om te lezen en daarna vragen om te beantwoorden over de tekst.
• Raadsels met meerkeuze antwoorden: welk woord wordt in het raadsel bedoeld?
• Zoek zinnen en plaatjes bij elkaar of zoek 2 zinnen die bij elkaar horen bij elkaar.
• Gaten teksten.
• Wat is de eerste of de laatste zin van dit verhaaltje (meerkeuze antwoord)?
• Steeds 2 zinnen en dan een vraag: wat is goed om het begrijpen te testen.
• Informatie in de tekst opzoeken.
• Sleutelwoorden, Verwijswoorden, Spreekwoorden, Signaalwoorden.
• Wat is de thema van dit verhaal?

Onder voorgezet onderwijs staan 2 video's met leesstrategieën.
Daarna komen een hele rij oefeningen: teksten die je leest en waarover je daarna vragen beantwoordt.
Er kunnen ook onderdelen geoefend worden:

• Moeilijke woorden
• Schrijfdoel vaststellen
• Indeling van de tekst
• Deelonderwerpen
• Hoofdonderwerp, hoofdgedachte
• Tekstrelaties

Let op: 'Oefenmaterialen' zijn allemaal links naar items die geld kosten. Alle oefeningen zijn echter gratis.

Ga naar de site

Juf Melis: 272 gratis oefeningen die meteen nagekeken worden

272 gratis oefeningen die meteen nagekeken worden. Om snel een indruk te krijgen van wat er allemaal op deze site aan oefeningen te vinden is zie je hieronder wat er onder elk kopje staat.

Je vindt naast oefeningen ook hele duidelijke uitleg over de regels van de Nederlandse taal. Met zeer duidelijke voorbeelden.

TIP: Onderaan elke oefening staat een link naar de relevante uitleg. Bespreek deze eerst samen met je taalmaatje en doe daarna de oefening.

TIP2: Laat je taalmaatje iets schrijven (gebruik bijv. een boek van Lees en Schrijf!). Bekijk waar je taalmaatje concreet wat extra oefening kan gebruiken. Bijv. met verkleinwoorden, of met het gebruik van ei of ij. Doe dan die oefening samen.

Ga naar site

Junior Einstein: grp 2-8 Heel veel oefeningen

Een site vol met veel verschillende online oefeningen - voor de absolute beginner tot de meer gevorderde lezer. Niveau groep 2, blok 1 tot groep 8!

Per taal groep worden verschillende categorieën oefeningen aangeboden: Flitsen, Luisteren, Kijken, Klanken en Woorden, Zinnen, Spelling, Woordvorming, Woordsoorten, Lettergrepen, Zinsontleding, Woordenschat, Spreekwoorden. De aangeboden categorieën passen bij het taalgroep niveau. Zo wordt in groep 2 natuurlijk geen zinsontleding aangeboden.

In elke categorie vind je verschillende soorten oefeningen, zoals 

- welk plaatje hoort erbij
- welk woord hoort erbij
- welke klank hoor je
- klik de lidwoorden aan
- schrijf je a of aa
- zoek de juiste tegenstelling bij elkaar
- knip de zin in stukken
- meervoud s/z f/v
En nog veel meer.

Behalve taaloefeningen vind je op de site ook oefeningen voor rekenen, topo en tafels (gratis) en begrijpend lezen, cito en verkeer (na betaling).

Bij gratis oefenen kun je slechts enkele oefeningen doen per dag. Mijns inziens is dat echter helemaal voldoende!

Ga naar de site

Dyslexie Oefeningen: 3000 woorden, 1000 plaatjes, verwerkt in 20 oefeningen

Deze site bevat ondersteunende oefeningen voor lezen en spelling, speciaal voor leerlingen met dyslexie. Er zijn meer dan 1000 plaatjes, meer dan 3000 woorden en meer dan 20 oefeningen. Er zijn 7 verschillende niveaus en er is veel auditieve ondersteuning. 

Het onderdeel klanken is goed te gebruiken voor de beginnende lezer (controleer of het geluid het doet). Voor de overige onderdelen moet iemand wel minimaal een beginnende lezer zijn.

Verschillende niveau's
Scroll over de niveau's 1-6 en lees eronder wat deze
betekenen. Zo is niveau 2: woorden met mkmm, mmkm en mmkmm en niveau 3: woorden met ng, nk, sch.

Klik op Speciaal om zelf het niveau samen te stellen.


Nog wat voorbeelden
Hieronder wat schermafbeeldingen van verschillende oefeningen die je kunt doen:

Ga naar de site

VakTaal voor de Bakkerij, Grootkeuken, Winkel, Schilderen, Logistiek assistent

Woordenschat oefeningen voor vaktaal in de BGV: Bakkerij, Grootkeuken, Winkel, Schilderen, Logistiek assistent.
Woordenschat wordt op verschillende manieren aangeboden. Begin bij les 1 en gebruik de overige lessen om de nieuwe woorden te consolideren.

Leuk is de 'Zet de woorden in de juiste volgorde' oefening. Deze kan natuurlijk ook gebruikt worden bij mensen die niet geïnteresseerd zijn in de BGV.

Ga naar VakTaal BGV

Meester Frank's Yurl Pagina, Grp 3-8, verzameling links naar uitleg en oefeningen

Meester Frank heeft een yurl pagina met ontzettend veel links en informatie over alles dat op de basis school aangeleerd wordt. Erg handig.

Hoe werkt het?
Op deze pagina staan heel veel categorieën. Onder elke categorie staan een aantal mapjes (getoond als links). Klik op zo'n link en scroll naar beneden om te zien wat er in dat mapje bevindt.
NB Het heeft geen zin om op de categorie zelf te klikken, je ziet dan alleen een lege map.

Links boven staat de categorie 'Lesstof per groep'. Klik op een van de groepen om de lesstof per groep te zien. Zo kun je met de eenvoudigste oefeningen en leerstof beginnen en als die beheerst wordt, doorgaan naar de volgende groep.

Wat vind je zoal op zijn pagina?
Wereldorientatie, Rekenen, Aardrijkskunde, Zinsontleding, Taal in Beeld, Spelling, Spelling in Beeld, Lezen, Natuur en Techniek, Flipping the classroom, Extra lesstof, bijv. Taalmaker, Verkeer, Beeldmateriaal en nog heel wat meer.

Ga naar de pagina

Taalplek: voor mensen die willen alfabetiseren

Op Taalplek.nl een aantal eenvoudige oefeningen voor mensen die willen alfabetiseren.

Voor de absolute beginners is de oefening 'Welke letter hoor je?'. Je kunt het niveau instellen (het aantal letters die behandeld wordt). De opbouw die gevolgd wordt is NIET die van Veilig Leren Lezen.

Voor wie al simpele 3 letterige woordjes kan lezen zijn er wat meer oefeningen:
- Je hoort en/of leest een woord en ziet 2 plaatjes. Welk plaatje hoort bij het woord?
- 2 van de 3 letters van een woord worden getoond - welke letter heb je nodig om het woord compleet te maken?
- Schrijf het woord (je hebt een beperkt aantal letters om uit te kiezen, dat maakt het makkelijker)

Er worden ook korte zinnen aangeboden om te lezen (met audio ondersteuning).

En tot slot een aantal eenvoudige spelletjes.
Het koe-letter-spel is een soort galgje.
Bij woordenregen moet je de woorden in de juiste volgorde zetten (door op de groene vakjes te klikken links en rechts van het woord zelf) zodat een grammaticale correcte zin ontstaat.

Welk plaatje hoort bij het woord?

Welke letter heb je nodig om het woord te maken?

Elf delen met steeds 4 oefeningen: een gatentekst, begripsvraag, een wisselrijtje 

om te lezen en een anagram (maak van de aangeboden letters een woord)